Wat is een cadeaubon?
Een cadeaubon geeft je klant de mogelijkheid om op een later moment een product of dienst af te nemen. Meestal heeft zo’n bon een vaste waarde en is die vrij te besteden binnen een bepaald assortiment of bij een specifieke winkel. Denk bijvoorbeeld aan een modebon of een boekenbon. Je kunt zelf cadeaubonnen uitgeven, ze via een externe partij verkopen of accepteren als betaalmiddel.
Zit er btw op een cadeaubon?
Nee, meestal niet direct. Bij de verkoop van een cadeaubon hoef je in de meeste gevallen geen btw af te dragen, omdat je nog niet weet welk product of welke dienst geleverd zal worden.
Afhandeling btw
Je brengt pas btw in rekening op het moment dat de bon wordt ingewisseld. Op dat moment is duidelijk welke levering of dienst geleverd wordt en welk btw-tarief van toepassing is.
Voorbeeld: Een klant koopt een cadeaubon van €50. Bij inwisseling voor kleding met 21% btw, draag jij pas dan die btw af.
Wat is een voucher?
Een voucher is net als een cadeaubon een waardebon, maar wordt vaak door derden uitgegeven, zoals ticket- of dealsites. Bij vouchers is onderscheid tussen de bestemming van het tegoed en het btw-tarief cruciaal. Er zijn twee soorten vouchers, elk met eigen btw-regels.
Single purpose vouchers
Hierbij is bij aankoop al duidelijk waarvoor de voucher gebruikt wordt én welk btw-tarief geldt. Je draagt daarom meteen btw af bij verkoop.
Voorbeeld: Een voucher voor een massage van €60 met 9% btw. Jij rekent en draagt deze btw direct af.
Multi purpose vouchers
Bij deze vouchers is bij uitgifte nog niet bekend waarvoor de bon wordt gebruikt. Daardoor is ook het btw-tarief nog onbekend. Btw draag je pas af bij inwisseling.
Voorbeeld: Een Bol.com-kaart van €25. Pas als de klant deze inruilt voor een product, wordt duidelijk hoeveel btw je verschuldigd bent.
Wat is een zegel?
Zegels worden in de btw-administratie gezien als waardebonnen die meestal pas bij inwisseling gevolgen hebben voor de btw. Je komt ze vooral tegen in spaarprogramma’s of promotionele acties, bijvoorbeeld bij supermarkten. Klanten sparen zegels bij hun aankopen en kunnen die later gebruiken voor korting of een gratis product. Op het moment van uitgifte is er doorgaans nog geen btw verschuldigd, omdat er nog geen levering of dienst tegenover staat. De btw-afhandeling volgt pas zodra de zegels worden ingewisseld.
Afhandeling btw
Zegels brengen niet automatisch btw-verplichtingen met zich mee bij uitgifte. De btw wordt meestal pas afgerekend op het moment dat de zegel wordt gebruikt.
Bij betaling
Als een klant zegels koopt, bijvoorbeeld aan de kassa, is er nog geen btw verschuldigd. Er vindt dan nog geen daadwerkelijke levering of dienst plaats.
Voorbeeld: Een klant koopt 10 zegels voor €1. Er volgt pas btw zodra de zegels worden gebruikt.
Bij inwisseling
Zodra een klant de zegels gebruikt, bijvoorbeeld voor korting op een product, moet je btw rekenen over het totale bedrag van de levering, inclusief de korting.
Voorbeeld: Bij inwisseling van een volle spaarkaart ontvangt een klant €10 korting op een pannenset van €80. De btw wordt berekend over de volledige waarde van €80.
Overzicht van de verschillen
Om snel inzicht te krijgen in de btw-regels per type waardebon, vind je hieronder een overzicht van de belangrijkste verschillen tussen cadeaubonnen, vouchers en zegels. De tabel laat zien wanneer je btw moet afdragen, of het tarief bekend is, en hoe het zit met de waarde en het gebruik. Zo weet je precies waar je op moet letten in jouw administratie.
| Kenmerk | Cadeaubon | Single purpose voucher | Multi purpose voucher | Zegel |
| Gebruik | Vrij besteedbaar | Bekende levering | Breed inzetbaar | Spaarsysteem of korting |
| Btw-moment | Bij inwisseling | Bij verkoop | Bij inwisseling | Bij inwisseling |
| Btw-tarief bekend | Nee | Ja | Nee | Nee |
| Waarde bekend | Ja | Ja | Ja | Vaak niet |
| Voorbeeld | Modecadeaukaart | Massagedeal | Bol.com kaart | Supermarktzegels |
Gratis cadeaubonnen en btw: hoe zit dat?
Geef je gratis cadeaubonnen weg? Dan is er in principe geen btw verschuldigd, zolang er geen sprake is van een prestatie in ruil. Geef je bijvoorbeeld een bon in ruil voor klantgegevens of bij aankoop van een product, dan kan het anders liggen. In dat geval moet je mogelijk het totaalbedrag splitsen en een deel toerekenen aan de bon. De btw wordt dan verdeeld.
Verwerken in je administratie
Noteer bij elke uitgifte van een cadeaubon, voucher of zegel duidelijk de waarde, het type bo, en het moment van inwisseling. Dat voorkomt verwarring over wanneer je btw moet afdragen. Gebruik je boekhoudsoftware? Dan kun je dit deels automatiseren. Toch blijft controle noodzakelijk: jij bent verantwoordelijk voor een juiste verwerking.
Zorg ook dat je de btw correct vermeldt op je facturen en dat je in je grootboekrekening onderscheid maakt tussen omzet met en zonder btw-verplichting op het moment van verkoop.
